Sinh - lão - bệnh - tử là quy luật của tạo hóa, ai cũng phải trải qua. Thời gian và tuổi tác ngày càng tăng kéo theo sức khỏe nam giới ngày càng tuột dốc. Một trong những tình trạng sức khỏe mà các quý ông trung niên thường gặp nhất phải kể đến mãn dục nam (suy giảm Testosterone).

Để tìm hiểu về khám mãn dục nam là khám gì, mời bạn cùng tìm hiểu trong bài viết sau đây.

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi ThS. BS. Đoàn Anh Sang - Trung tâm Sức khỏe Nam giới Men's Health sẽ giúp quý ông trung niên hiểu rõ quy trình khám mãn dục nam và các xét nghiệm chẩn đoán tình trạng bệnh cụ thể.

Triệu chứng mãn dục nam

Giai đoạn mãn dục nam biểu hiện mạnh mẽ ở nam giới khi bắt đầu bước qua tuổi 40. Sự thay đổi rõ nét chỉ điểm sự suy giảm hormone sinh dục nam như:

• Giảm cảm giác ham muốn tình dục, rối loạn chứng năng cương khiến nam giới không còn sung mãn trong chuyện ấy.

• Cảm giác đau nhức khớp tay chân mỗi khi trở trời.
• Cơ thể không còn nhanh nhạy, năng lượng, nhiệt huyết như ngày nào mà thay vào đó là cảm giác kém tập trung, không muốn làm việc và mệt mỏi.
• Cuộc sống trở nên ảm đạm hơn và không còn vui tươi như ngày nào.
• Buổi tối cũng khó ngủ hơn, giấc ngủ chập chờn và không sâu như trước đây.
• Tâm trạng lúc vui lúc buồn và dễ nổi nóng.

Khám mãn dục nam như thế nào?

Khám mãn dục được chia thành 3 phần nhỏ. Ban đầu sẽ khám tổng thể gồm: cân nặng, chiều cao, mạch, huyết áp, màu sắc niêm mạc, các biểu hiện bất thường trên da.

Tiếp theo là kiểm tra các cơ quan đang gặp vấn đề như: cơ-xương-khớp, thần kinh, tim mạch, hô hấp. Cuối cùng sẽ thực hiện khám chuyên sâu: kiểm tra tinh hoàn, mào tinh, hệ thống mạch máu tinh hoàn và cậu nhỏ.    

Ngoài ra, bác sĩ sẽ cho bệnh nhân thực hiện bảng đánh giá ADAM. Bảng ADAM sử dụng 10 câu hỏi đánh giá, được chứng minh là có độ nhạy 88% và độ đặc hiệu là 60% đối với tình trạng thiếu androgen.

Thang điểm ADAM

1. Bạn có giảm ham muốn tình dục không?

2. Bạn có cảm giác thiếu năng lượng làm việc không?

3. Bạn có giảm sức mạnh và sức chịu đựng không?

4. Bạn có cảm thấy chiều cao mình bị giảm đi không?

5. Bạn có giảm hứng thú với cuộc sống không?

6. Bạn cảm thấy dễ buồn chán hay gắt gỏng, nóng tính không?

7. Bạn có thấy giảm mức độ cương cứng không?

8. Bạn có cảm thấy khả năng vận động, chơi thể thao kém hơn không?

9. Bạn có cảm giác buồn ngủ sau ăn tối không?

10. Trong 4 tuần qua, bạn có giảm năng suất lao động không?

Nếu câu trả lời là "Có” ở câu 1, câu 7 hay 3 câu bất kỳ, có nhiều khả năng bạn bị giảm Testosterone trong máu.

Xét nghiệm chẩn đoán mãn dục nam

Bên cạnh thăm khám lâm sàng, bác sĩ sẽ cho bệnh nhân làm một số xét nghiệm nhằm chẩn đoán xác định tình trạng mãn dục nam bao gồm:

• Kiểm tra nồng độ Testosterone máu để xác định chính xác có phải tình trạng mãn dục không. Xét nghiệm này tốt nhất nên thực hiện vào buối sáng, từ 8-10 giờ. Bệnh nhân phải nhịn ăn sáng để cho ra kết quả chính xác.
• Kiểm tra hormone chi phối hoạt động của tinh hoàn là LH. Đây là loại hormone được sản xuất từ não và tác động lên tinh hoàn nhằm kích thích tinh hoàn sản xuất Testosterone
• Kiểm tra nhà máy sản xuất Testosterone bằng siêu âm là điều không thể bỏ qua. Đây là khảo sát đầu tay giúp đánh giá mô học của tinh hoàn. Từ đó có thể dự báo về chức năng tinh hoàn.
• Chất chỉ thị đặc hiệu của tuyến tiền liệt (PSA) là xét nghiệm không nhằm chẩn đoán mãn dục nam mà để xác định bệnh lý ác tính ở tuyến tiền liệt. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong điều trị sau này.

• Xét nghiệm Prolactin hoặc Estrogen được thực hiện khi có tình trạng suy giảm testosterone. Vì những nội tiết tố này đối kháng với testosterone nên khi tăng cao sẽ gây mãn dục nam.
• Những xét nghiệm khác như: đường huyết, mỡ máu, chức năng gan-thận, chức năng tuyến giáp... nhằm chẩn đoán những bệnh lý toàn thân ảnh hưởng lên sinh lý của nam giới. Tuy nhiên, những xét nghiệm này có thể thực hiện khi dùng thuốc 1 liệu trình mà vẫn không đáp ứng điều trị.

Khi đã xác định nguyên nhân thì điều trị sẽ dựa vào nồng độ testosterone máu của bệnh nhân. Liệu trình điều trị thường kéo dài 2-3 tháng và tùy vào đáp ứng của mỗi người.

Hiện nay, mãn dục nam đang ngày càng trẻ hóa, không ít các quý ông ở độ tuổi 30-35 đã bắt đầu có biểu hiện suy giảm nội tiết tố nam. Vậy nên, ngay khi quý ông có những triệu chứng nghi ngờ sinh lý đang dần "lão hóa" thì tốt nhất nên đến khám mãn dục nam tại các cơ sở y tế chuyên về nam khoa để được chẩn đoán và điều trị sớm.