Mụn rộp sinh dục là một bệnh lây nhanh qua đường tình dục, nhất là trong điều kiện nóng ẩm lại càng phát triển mạnh mẽ. Bệnh làm mất đi sự tự tin, gây đau đớn, cản trở quan hệ vợ chồng và đặc biệt nguy hiểm nếu người mắc phải là phụ nữ có thai. Tìm hiểu về nguồn gốc, đường lây truyền, triệu chứng nhận biết, những rủi ro và cách điều trị sẽ giúp bạn chủ động trong việc phòng ngừa cũng như ngăn ngừa sự phát triển của mụn rộp.
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đầy đủ cho bạn những thông tin này!
Mụn rộp sinh dục là do đâu?
Bệnh còn có tên gọi khác là Herpes sinh dục, vì thủ phạm là virus có tên Herpes simplex. Chúng gồm 2 loại HSV 1 và HSV 2. Chủng số 1 gây triệu chứng ở vùng eo trở lên, còn chủng số 2 chủ yếu gây bệnh ở nửa dưới cơ thể, nhất là cơ quan sinh dục.
Con đường lây lan của HSV
Mụn rộp lây trực tiếp từ người sang người, chủ yếu bằng quan hệ tình dục qua cả 3 con đường âm đạo – dương vật, hậu môn và miệng họng; tiếp xúc với vết thương hở; dùng chung hồ bơi, bồn tắm, quần lót hay khăn tắm và các vật dụng cá nhân khác. Virus nằm trong dịch nhầy, mủ của mụn và máu nên chỉ cần da của người lành tiếp xúc với những thứ này là sẽ có thể nhiễm bệnh.
HSV còn lây từ bà mẹ mang thai sang cho con thông qua nước ối hoặc khi sinh, em bé đi qua âm đạo và nhiễm từ dịch mủ tại đây.
Nhận biết sớm các dấu hiệu mụn rộp sinh dục
Sau trung bình từ 2 – 7 ngày nhiễm virus, bệnh gây đau và ngứa. Vài giờ cho tới vài ngày sau xuất hiện các vết sưng đỏ nhỏ, sờ mềm và rất đau; sau đó mọng nước. Mụn rộp kéo dài vài ngày rồi bắt đầu vỡ ra thành các vết loét có rỉ dịch hoặc máu.
Với nữ giới, HSV gây ra triệu chứng tại âm đạo, trong cổ tử cung và bộ phận sinh dục ngoài, hậu môn hoặc mông; hiếm gặp tiết dịch âm đạo nhiều và có mùi hôi. Còn ở phái mạnh, mụn rộp mọc trên dương vật, dưới tinh hoàn, trong niệu đạo, hậu môn và mông, thậm chí lan cả xuống đùi; hiếm gặp chảy mủ từ lỗ sáo.
Những đám mụn rộp này khiến cho người bệnh đau nhiều và khó chịu. Có thể kèm theo triệu chứng như cúm thông thường, đó là sốt nhẹ, mệt mỏi, đau đầu, đau nhức chân tay, chán ăn và nổi hạch vùng bẹn. Có những trường hợp mụn tồn tại trong 1 – 2 tuần rồi tự đóng vảy cứng và lành mà không cần điều trị, hoặc có dùng thuốc thì cũng chỉ giúp tiêu diệt virus trên bề mặt, nhưng chúng vẫn còn nằm trong máu. Do vậy mà triệu chứng bệnh sẽ tái phát theo từng chu kỳ, lần sau nhẹ và ngắn ngày hơn lần trước.
Với HSV2, có tới 95% nguy cơ tái phát, còn HSV1 là 50%. Những yếu tố làm bệnh tái phát là: áp lực tâm lý, suy nhược cơ thể, mắc bệnh tật nào đó, phải phẫu thuật, bị kích ứng ở da hay quan hệ tình dục quá thô bạo; phụ nữ trong thời kỳ hành kinh. Nhưng cũng có trường hợp không tìm được nguyên nhân cụ thể nào.
Mụn rộp sinh dục có nguy hiểm không?
Xét về góc độ sức khỏe và tuổi thọ, đây không phải là bệnh nghiêm trọng. Nhưng ở khía cạnh những ảnh hưởng của nó đối với chất lượng cuộc sống và sự bình an của thai nhi thì mụn rộp sinh dục thực sự là nỗi ám ảnh của người mắc phải.
Bệnh gây đau rát nặng khi quan hệ tình dục, làm giảm khoái cảm và mất đi hứng thú trong chuyện chăn gối; đi tiểu lắt nhắt nhiều lần, tiểu buốt thậm chí là tiểu ra mủ hoặc máu. Các đám mụn rộp còn làm người bệnh mất tự tin đáng kể, chán chường và mệt mỏi tinh thần vì bị tái phát nhiều lần.
Khi không kiểm soát từ sớm, bệnh khiến cả nam và nữ gặp nguy cơ bội nhiễm vi khuẩn nhiều hơn, tăng khả năng gặp phải biến chứng viêm cổ tử cung, viêm phần phụ, viêm nội mạc tử cung; viêm tuyến tiền liệt, mào tinh hoàn sẽ ảnh hưởng tới việc thụ thai.
Đặc biệt với phụ nữ mang thai, HSV khiến tỷ lệ sảy thai và sinh non tăng lên đáng kể. Nếu đẻ thường, chị em còn có nguy cơ lây bệnh cho con mình vì em bé tiếp xúc với dịch mụn khi đi qua âm đạo. Những đứa trẻ này có thể bị mù mắt, giảm thị lực, tổn thương não hay nhiễm khuẩn máu dẫn tới tử vong.
Ngoài ra, người nhiễm mụn rộp sinh dục cũng có khả năng mắc bệnh tình dục khác như sùi mào gà, bệnh da, HIV… cao hơn người bình thường.
Cách điều trị mụn rộp sinh dục
Như đã nói ở trên, hiện chưa có phương pháp nào có thể diệt triệt để virus Herpes. Có một số thuốc kháng virus giúp rút ngắn thời gian phát bệnh, cải thiện triệu chứng sớm. Thuốc có thể dưới dạng hỗn dịch/viên uống, tiêm truyền hoặc bôi ngoài da.
Bạn cũng nên kiêng quan hệ tình dục cho tới khi biểu hiện bệnh đã biến mất hoàn toàn.
Nếu tái phát nhiều trong thời gian ngắn, bác sĩ có thể chỉ định thuốc kháng virus liều thấp dài ngày, trong khoảng 6 tháng để giảm nguy cơ.
Hướng dẫn phòng ngừa bệnh hiệu quả
Nóng và ẩm ướt là hai điều kiện thuận lợi để virus HSV sinh sôi gây bệnh. Vì vậy, điều đầu tiên bạn cần làm là phải giữ vệ sinh vùng kín thật sạch, nhất là khi mùa hè oi bức dễ đổ mồ hôi. Bên cạnh đó, nên chọn loại quần lót thoáng khí, thấm hút tốt và rộng rãi để da vùng sinh dục được khô thoáng.
Thứ hai, con đường lây truyền phổ biến nhất của bệnh này là quan hệ tình dục. Do đó mỗi người nên chung thủy một bạn tình và có ý thức phòng bệnh bằng cách dùng bao cao su, nếu quan hệ bằng miệng thì dùng tấm lưới chắn bảo vệ miệng; rửa sạch vùng kín cả trước và sau khi giao hợp.
Thứ ba, cần cọ rửa nhà tắm và toilet thường xuyên hoặc trước khi sử dụng; không sử dụng đồ dùng cá nhân của người khác; đặc biệt khi nghi ngờ có thể nhiễm bệnh.
Kết luận từ chuyên gia
Mụn rộp sinh dục gây nhiều bất tiện cho người mắc phải và dễ lây, nhưng hoàn toàn phòng ngừa và kiểm soát được. Vậy nên trong trường hợp nghi ngờ mắc phải, cả bạn và bạn tình cùng nhau đi khám, điều trị và lên kết hoạch để tránh truyền nhiễm thêm cho những người khác.