Những xét nghiệm cận lâm sàng cần thực hiện của bác sĩ để chẩn đoán Phì đại lành tính tuyến tiền liệt (u xơ tuyến tiền liệt, Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt) như sau:

1. Tổng Phân tích nước tiểu

- Nhằm xác định sơ bộ tình trạng nhiễm khuẩn niệu (nitrite, bạch cầu niệu), hồng cầu niệu, đường niệu...

2. Xét nghiệm máu:

- Đánh giá chức năng thận: định lượng creatinine, ure máu.

- Xét nghiệm định lượng PSA: theo khuyến cáo của Hội Tiết niệu Thận học Việt Nam, không thực hiện sàng lọc nhƣng chỉ định cho người bệnh nhập viện nghi do tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt.

+ PSA < 2.5 ng/l, xét nghiệm kiểm tra 2 năm/lần;

+ PSA 2.5 - 4 ng/l, xét nghiệm kiểm tra mỗi năm/lần;

+ PSA 4-10 ng/l, thử tỉ lệ tự do%/toàn phần. Nếu tỉ lệ < 20%: sinh thiết tuyến tiền liệt qua trực tràng, nếu tỉ lệ >20: theo dõi năm/lần;

+ PSA >10 ng/l, chỉ định sinh thiết tuyến tiền liệt qua trực tràng, nếu kết quả bình thƣờng, xét nghiệm kiểm tra PSA 1 năm/lần.

Chú ý: PSA có thể tăng theo thể tích tổ chức tuyến tiền liệt, hoặc trong trường hợp viêm tuyến tiền liệt, đặt thông tiểu, bí tiểu cấp...

3. Siêu âm:

- Khảo sát tuyến tiền liệt qua đường trên xƣơng mu hoặc qua đƣờng trực tràng: khảo sát hình thái, tính chất, thể tích tuyến tiền liệt.

- Khảo sát toàn bộ hệ tiết niệu: đánh giá tình trạng thành bàng quang, giãn đường tiết niệu trên...

- Đo thể tích nước tiểu tồn lưu sau khi đi tiểu. Bình thường < 30ml. >100ml: có tình trạng tắc nghẽn có ý nghĩa.

Trên đây là 3 chỉ định cận lâm sàng đầu tay cần thiết để bác sĩ chuyên khoa Tiết niệu – Nam khoa có góc nhìn tối thiểu để đánh giá tình trạng bệnh lý tuyến tiền liệt.

TS.BS.CKII. TRÀ ANH DUY

Trung tâm Sức khỏe Nam giới Men’s Health